Sinh sản Bò vàng phương Nam

Bò vàng vùng cao
Bò H’Mông, giống bò có tầm vóc tốt nhất trong nhóm bò vàng ở Việt Nam

Ngoài những ưu điểm về chịu đựng kham khổ và khả năng chống đỡ bệnh tật cao, bò vàng còn có ưu điểm lớn về sinh sản là thành thục sớm, mắn đẻ. Bò vàng có khả năng sinh sản tốt, 18-24 tháng tuổi bò đã động dục và có khả năng phối giống, 30-34 tháng tuổi đẻ lứa đầu, nhịp đẻ năm một (1 năm 1 lứa) và 3 năm 2 lứa là phổ biến. Khả năng sinh sản tốt là đặc điểm có ích lớn nhất của bò vàng.

Bò đực

Bò đực thành thục về tính sớm, 10-12 tháng tuổi đã có phản xạ nhảy và theo bò cái động dục, 15-18 tháng tuổi đã có thể phối giống, tuy nhiên khả năng phối giống tốt nhất là từ 2-5 tuổi. Bò đực thể hiện tính hăng rất rõ và mạnh, có động tác phóng tinh mạnh và nhanh. Một con bò đực có thể phối giống trực tiếp cho khoảng 50 bò cái/ năm.

Thông thường tần số phối giống 2-3lần/ tuần tuỳ theo trạng thái sức khoẻ và mức độ dinh dưỡng cũng như phụ thuộc vào mùa phối giống, nhưng thích hợp nhất là 2 lần/tuần. Do hạn chế về tầm vóc nên bò đực vàng ít được chú ý khai thác tinh làm thụ tinh nhân tạo mà chủ yếu dùng cày kéo và nuôi thịt. Với xu hướng cải tạo đàn bò đực địa phương theo hướng nâng cao tầm vóc và khả năng sản xuất kiêm dụng.

Bò cái

Bò cái 15- 18 tháng tuổi đã động dục, cá biệt có con động dục lúc 1 năm tuổi. Thường là 30 - 36 tháng tuổi bò cái đẻ lứa đầu, có con đẻ lúc 2 năm tuổi. Khối lượng lúc động dục lần đầu đạt trung bình 140– 150 kg và lúc đẻ lứa đầu khoảng 170– 180 kg. Chu kỳ động dục trung bình 21 ngày (biến động 17-24 ngày). Tổng số thời gian động dục (kể từ lúc bắt đầu đến lúc kết thúc) trung bình là 30 giờ (biến động 18-36 giờ)

Thời gian chịu đực (là thời gian bò cái đứng im cho bò đực nhảy phối giống tự nhiên) trung bình là 15 giờ (biến động 12- 18 giờ). Bò cái rụng trứng 12-14 giờ sau khi kết thúc chịu đực. Thời gian mang thai của bò vàng trung bình 280-282 ngày (biến động 250-310 ngày). Thời gian động dục lại sau khi đẻ trung bình 90-120 ngày (biến động 30-180 ngày). Vì vậy khoảng cách hai lứa đẻ trung bình 420-450 ngày (biến động 400-540 ngày).